Αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 40 του ν.3966/2011, ως χρόνου ασφάλισης στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.

Δ Ι Ο Ι Κ Η Σ Η
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ: ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ -ΕΣΟΔΩΝ
ΠΑΡΟΧΩΝ
ΤΜΗΜΑΤΑ: ΓΕΝΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ
ΚΥΡΙΑΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
Ταχ. Διεύθυνση : Αγ. Κων/νου 8
10241 ΑΘΗΝΑ
Πληροφορίες : Μ. Δημητρακοπούλου
Π. Δάβου
Αριθ. τηλεφώνου : 210 52 15 248
: 210 52 15 189
FAX : : 210 52 23 228
E – mail : asfika@otenet.gr

ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ
Αθήνα 15/1/2013
Αριθμ. Πρωτ.
Α23/267/4
EΓΚΥΚΛΙΟΣ
ΑΡ.:5
ΠΡΟΣ:
Όλα τα Υποκ/τα & Παρ/τα

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ:
Ως ο συνημμένος πίνακας διανομής
ΘΕΜΑ : «Αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι
δύο έτη, κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 40 του ν.3966/2011, ως
χρόνου ασφάλισης στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.»
ΣΧΕΤ.:α)Τα υπ’αριθμ. Φ80000/οικ9240/597/11-8-2011 και Φ80000/21395/1450/6-
10-2011 έγγραφα της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
β)Το υπ’αριθμ.Γ99/1/12/25-1-2011 Γενικό έγγραφο της Διοίκησης του Ι.Κ.Α.-
Ε.Τ.Α.Μ.
γ)Oι εγκύκλιοι 78/93, 4/94, 90/95, 12/01.

Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.3996/2011
«Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας, Ρυθμίσεις θεμάτων
Κοινωνικής Ασφάλισης και άλλες διατάξεις.» και σας γνωρίζουμε ότι
αντικαθίσταται από 1-1-2011 η παρ.18 του άρθρου 10 του ν.3863/2010 «Νέο
Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις, ρυθμίσεις στις εργασιακές
σχέσεις», με τις οποίες αντικαταστάθηκαν αυτές του άρθρου 40 του
ν.2084/1992(Φ.Ε.Κ. 165 Α΄) και επανακαθορίστηκαν οι χρόνοι ασφάλισης
στους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης και το Δημόσιο, που λαμβάνονται υπόψη
για την συμπλήρωση των ημερών που απαιτούνται κατά περίπτωση, για την
θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή την προσαύξηση του ποσού της
σύνταξης των ασφαλισμένων.
Με την παρούσα εγκύκλιο σας κοινοποιούμε τις ανωτέρω διατάξεις
και σας παρέχουμε οδηγίες για την εφαρμογή τους, όσον αφορά την
αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών μέχρι δύο (2) έτη.

1
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΙ. ΕΝΝΟΙΑ – ΠΡΟΪΣΧΥΟΝ ΚΑΘΕΣΤΩΣ
Η εκπαιδευτική άδεια χορηγείται ύστερα από κοινή συμφωνία
εργοδότη και εργαζομένου. Στην ουσία διευκολύνεται ο μισθωτός να απέχει
από την εργασία του, με σκοπό την εκπαίδευση του, χωρίς να κινδυνεύει να
καταγγελθεί η σύμβαση εργασίας του.
Κατά την διάρκεια της εκπαιδευτικής άδειας, η εργασιακή σχέση είναι σε
αναστολή και ο εργοδότης δεν υποχρεούται να καταβάλλει αποδοχές.
Για τον λόγο αυτό, δεν υφίσταται συνέχιση της ασφάλισης για τον
συγκεκριμένο χρόνο.
Αρμόδιος φορέας για την αναγνώριση του ανωτέρω χρόνου της
εκπαιδευτικής άδειας είναι αυτός, στον οποίο υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά
τον χρόνο που του χορηγήθηκε.
Όπως είναι γνωστό με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.2084/92,
δόθηκε η δυνατότητα να αναγνωριστεί ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας άνευ
αποδοχών μέχρι και δύο (2) έτη, στην ασφάλιση του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ., ύστερα
από αίτηση του ενδιαφερομένου.(Σχ.εγκ.78/93).
Η ασφάλιση για την αναγνώριση του συγκεκριμένου χρόνου γίνεται
μόνο για τον κλάδο σύνταξης του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και για το Ε.Τ.Ε.Α.Μ.
εφόσον δεν υπάρχει άλλη επικουρική ασφάλιση.(Σχετ.Εγκ.4/94).
Κατόπιν με τις διατάξεις του άρθρου 5 παρ.3 του Ν.2335/95
προστέθηκε εδάφιο στο τέλος της παρ.2. του άρθρου 40 του ν.2084/92, το
οποίο αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο θα καταβάλλονται οι ασφαλιστικές
εισφορές.
Συγκεκριμένα ορίστηκε ότι οι ασφαλιστικές εισφορές για την αναγνώριση του
χρόνου της εκπαιδευτικής άδειας καταβάλλονται είτε εφάπαξ μέσα σε τρεις
μήνες από την κοινοποίηση της απόφασης με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες
δόσεις ίσες με τους αναγνωριζόμενους μήνες.
Η πρώτη δόση καταβάλλονταν μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν
στον οποίο κοινοποιούνταν η απόφαση στον ενδιαφερόμενο.
Καθυστέρηση καταβολής της δόσης συνεπαγόταν επιβάρυνση της με πρόσθετο
τέλος κατά τα ισχύοντα για κάθε ασφαλιστικό Οργανισμό.
Επίσης είχε προβλεφθεί ότι καθυστέρηση καταβολής δόσης πέραν του
εξάμηνου από την λήξη της τελευταίας δόσης συνεπαγόταν απώλεια του
δικαιώματος προς αναγνώριση του χρόνου που αντιστοιχούσε στις δόσεις που
δεν είχαν εξοφληθεί. Το δικαίωμα της αναγνώρισης μπορούσε να ασκηθεί για
κάθε περίπτωση μόνο μια φορά (Σχετ.εγκ.90/95).
ΙΙ. ΙΣΧΥΣ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ – ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ – ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ
ΧΡΟΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ
Η ισχύς των διατάξεων του άρθρου 40 του Ν.3996/2011 αρχίζει
σύμφωνα με ρητή αναφορά την 1/1/2011 και αφορά ασφαλισμένους που
συγκεντρώνουν αθροιστικά τις εξής προϋποθέσεις:
Θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα υποχρεωτικά μετά την 1-1-2011 και
έχουν πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3600 ημέρες ή δώδεκα (12) έτη
ασφάλισης.

2
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ
Σημειώνουμε ότι ο συνολικός χρόνος ο οποίος αναγνωρίζεται
σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.3699/2011 για τη θεμελίωση
συνταξιοδοτικού δικαιώματος δεν μπορεί να υπερβεί:
Τα τέσσερα (4)έτη ή 48 μήνες, για όσους θεμελιώνουν
συνταξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011.
Τα πέντε (5)έτη ή 60 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό
δικαίωμα εντός του έτους 2012.
Τα έξι (6)έτη ή 72 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό
δικαίωμα εντός του έτους 2013 και
Τα επτά (7) έτη ή 84 μήνες, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό
δικαίωμα από 1-1-2014 και εφεξής.
Επισημαίνουμε ότι η αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ
αποδοχών μπορεί να γίνει με το προϊσχύον καθεστώς προκειμένου να
θεμελιωθεί συνταξιοδοτικό δικαίωμα με τις διατάξεις που ίσχυαν μέχρι 31-12-
2010.
Αντίθετα για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με
διατάξεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από 1-1-2011 βάσει του άρθρου 10
του ν.3863/2010 (αύξηση ηλικιακών – χρονικών προϋποθέσεων), θα ισχύσουν
οι κοινοποιούμενες διατάξεις.
Επίσης σας γνωρίζουμε ότι χρόνοι ασφάλισης που έχουν αναγνωριστεί
βάσει άλλων διατάξεων αφαιρούνται από τον συνολικό χρόνο που μπορεί να
αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος κατ’ ανώτατο όριο, ανάλογα με το έτος
θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, σύμφωνα με τις διατάξεις του
άρθρου 10 του ν.3863/2010 (σχετ. η αριθμ. Φ80000/οικ/9240/597/11-8-2011
εγκύκλιος της Γ.Γ.Κ.Α.).
ΙΙΙ. ΥΠΑΓΟΜΕΝΑ ΠΡΟΣΩΠΑ – ΘΕΜΕΛΙΩΣΗ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟΥ
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΟΣ – ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ
Σύμφωνα με την παρ. 18 του άρθ. 10 του ν. 3863/2010, όπως ισχύει
μετά την αντικατάστασή του με το άρθ. 40 του ν. 3996/2011, δικαίωμα για
αναγνώριση του χρόνου για τον οποίο δεν έχει χωρήσει ασφάλιση σε φορείς
κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο, έχουν:
α) όσοι θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που αυξάνονται
με τις διατάξεις του άρθ. 10 του ν. 3863/2010 και ισχύουν από 1/1/2011 ή
β) όσοι επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν τις διατάξεις του άρθ. 10 του ν.3863/2010
με προϋποθέσεις που μεταβλήθηκαν, καίτοι έχουν θεμελιωμένο δικαίωμα, με
τις προγενέστερες διατάξεις.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ:
Α) Άνδρας 56 ετών με 10.000 βαρέα ένσημα, ο οποίος έχει ήδη θεμελιώσει
δικαίωμα για πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση του 60ού έτους της ηλικίας,
μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο εκπαιδευτικής άδειας προκειμένου
να συνταξιοδοτηθεί με 10.500 εκ των οποίων 7.500 βαρέα στην ηλικία των 55
ετών και 9 μηνών.
3
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΒ) Άνδρας 59 ετών, που συμπληρώνει 10.500 ημέρες ασφάλισης στο τέλος του
2010 με αναγνώριση στρατιωτικής υπηρεσίας, μπορεί να επιλέξει να μην
αναγνωρίσει τη στρατιωτική υπηρεσία και να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο
εκπαιδευτικής άδειας για να συμπληρώσει τα 10.500 το 2011 και να λάβει
πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση 10.800 ημερών ασφάλισης.
Γ) Γυναίκα 56 ετών με 10.100 ημέρες ασφάλισης στο τέλος του 2010, καίτοι
έχει θεμελιωμένο δικαίωμα για να λάβει πλήρη σύνταξη με τη συμπλήρωση
του 57
ου
έτους της ηλικίας της, μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικό χρόνο
εκπαιδευτικής άδειας και να λάβει σύνταξη με τη συμπλήρωση του 58
ου
έτους
της ηλικίας και τη συμπλήρωση 10.400 ημερών ασφάλισης.
Δ) Άνδρας που θέλει να λάβει δεύτερη σύνταξη δεν μπορεί να αναγνωρίσει
πλασματικούς χρόνους του άρθρου 40 του ν. 3996/2011, διότι οι διατάξεις για
τη χορήγηση δεύτερης σύνταξης στους άνδρες (6000 Η.Ε. και 65 ετών) δεν
εθίγησαν με το άρθρο 10 του ν. 3863/2010.
Ε) Γονέας τέκνου με αναπηρία δεν μπορεί να αναγνωρίσει πλασματικούς
χρόνους του άρθρου 40 του ν. 3996/2011, διότι οι διατάξεις για τη χορήγηση
σύνταξης στους γονείς τέκνων με αναπηρία δεν εθίγησαν με το άρθρο 10 του
ν. 3863/2010.
Σημειώνεται ότι, δεν είναι δυνατό να κάνουν χρήση των
συγκεκριμένων διατάξεων ασφαλισμένοι του Δημοσίου για τους οποίους
απονέμων φορέας είναι το Δημόσιο και οι οποίοι πριν τον διορισμό τους είχαν
ασφάλιση στο Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ., αφού δεν θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό
δικαίωμα με τις προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που διαμορφώνονται και
ισχύουν από 1.1.2011 και εφεξής βάσει των διατάξεων του άρθρου 10 του ν.
3863/2010.
Αντίθετα, τέως ασφαλισμένος στο Δημόσιο ο οποίος στη συνέχεια
ασφαλίστηκε στο Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. και θεμελιώνει συνταξιοδοτικό δικαίωμα
από 1-1-2011 και εφεξής με βάση τις διατάξεις του άρθρου 10 του
ν.3863/2010, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 40 του ν.3966/2011, έχει την
δυνατότητα αναγνώρισης χρόνου εκπαιδευτικής άδειας με βάση τις παρούσες
διατάξεις.
ΙV. ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΜΕΝΟΥ ΧΡΟΝΟΥ
Ο χρόνος που αναγνωρίζεται λαμβάνεται υπόψη τόσο για την θεμελίωση
του συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για την προσαύξηση του ποσού της
σύνταξης.
Στις περιπτώσεις που το δικαίωμα θεμελιώνεται μετά την 1-1-2011 με τις
διατάξεις που διαμορφώνονται και ισχύουν βάσει του άρθρου 10 του
ν.3863/2010 ( αύξηση ηλικιακών – χρονικών προϋποθέσεων ) απαραίτητη
προϋπόθεση για την αξιοποίηση του χρόνου τόσο για την θεμελίωση όσο και
για την προσαύξηση του ποσού της σύνταξης είναι οι ασφαλισμένοι να έχουν
συμπληρώσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες πραγματικής ή προαιρετικής
ασφάλισης.
4
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠV. ΑΡΜΟΔΙΟΣ ΦΟΡΕΑΣ – ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ –
ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ – ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΕΙΣ
Με τις κοινοποιούμενες διατάξεις του άρθρου 40 του ν.3996/2011
αντικαθίσταται από 1-1-2011 η παρ.18 του άρθρου 10 του ν.3863/2010 που
αντικατέστησε το άρθρο 40 του ν.2084/92 και ρητά ορίζεται ότι εξακολουθεί
να ισχύει το δικαίωμα αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας άνευ
αποδοχών και μέχρι δύο (2) έτη.
Αρμόδιος ασφαλιστικός φορέας για την αναγνώριση του ανωτέρω χρόνου
της εκπαιδευτικής άδειας είναι αυτός, στον οποίο υπαγόταν ο
ασφαλισμένος κατά τον χρόνο που του χορηγήθηκε.
Ο χρόνος της εκπαιδευτικής άδειας αναγνωρίζεται κατόπιν υποβολής της
σχετικής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο.
Σημειώνουμε ότι το δικαίωμα για την εν λόγω αναγνώριση είναι
απρόθεσμο, δεδομένου ότι δεν τίθεται συγκεκριμένη προθεσμία στο νόμο,
εντός της οποίας θα πρέπει να ασκηθεί, η δε αίτηση αναγνώρισης μπορεί να
υποβληθεί ανεξαρτήτως του χρόνου ασφάλισης που έχει πραγματοποιήσει ο
ασφαλισμένος στο φορέα, όμως προκειμένου να συνυπολογισθεί και να
αξιοποιηθεί συνταξιοδοτικά ο χρόνος αυτός από τον ασφαλισμένο θα πρέπει
να έχει συμπληρώσει τουλάχιστον 3600 ημέρες ή 12 έτη πραγματικής ή και
προαιρετικής ασφάλισης.
Η σχετική αίτηση αναγνώρισης μπορεί να υποβληθεί και οποτεδήποτε
προγενέστερα ή μεταγενέστερα του έτους του οποίου τις προϋποθέσεις
επιθυμεί ο ενδιαφερόμενος να κατοχυρώσει, ακόμα και ταυτόχρονα με την
αίτηση συνταξιοδότησης αλλά σε καμιά περίπτωση μετά την ημερομηνία
αίτησης συνταξιοδότησης, (εφόσον καθίσταται συνταξιούχος από αιτήσεως).
Ευνόητο είναι, ότι ο μέγιστος δυνατός αναγνωριστέος πλασματικός χρόνος θα
είναι σε κάθε περίπτωση, αυτός που αντιστοιχεί στο έτος εκείνο, τις
προϋποθέσεις του οποίου επιθυμούν οι ασφαλισμένοι να κατοχυρώσουν.(σχετ.
το υπ’ αριθμ. Φ80000/21395/1450/6-10-2011 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας
Κοινωνικών Ασφαλίσεων.).
Α. Υποβολή της αίτησης για αναγνώριση ταυτόχρονα με την υποβολή της
αίτησης για συνταξιοδότηση.
Στην περίπτωση που η αίτηση για αναγνώριση υποβληθεί ταυτόχρονα με
την αίτηση για συνταξιοδότηση, μετά την ολοκλήρωση της ανακεφαλαίωσης,
οι υπηρεσίες απονομών θα πρέπει να ενημερώνουν τις υπηρεσίες εσόδων για
τον χρόνο στον οποίο θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, λαμβάνοντας
υπόψη και το χρόνο που ζητά να αναγνωρίσει ο ασφαλισμένος.
Β. Υποβολή της αίτησης για αναγνώριση σε προγενέστερο χρόνο από
αυτόν της αίτησης για συνταξιοδότηση.
Στην περίπτωση που η αίτηση για την αναγνώριση υποβληθεί σε
προγενέστερο χρόνο από αυτόν της υποβολής της αίτησης για συνταξιοδότηση
και δεν έχει προηγηθεί η ανακεφαλαίωση του χρόνου ασφάλισης, ο
ασφαλισμένος με αίτηση του ενημερώνει την αρμόδια Υπηρεσία Εσόδων για
τον χρόνο που επιθυμεί να αναγνωρίσει και για τον χρόνο θεμελίωσης,
αναλαμβάνοντας και τη σχετική ευθύνη στην περίπτωση που κατά την
5
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠεπεξεργασία της αίτησης για συνταξιοδότηση διαπιστωθεί ότι το δικαίωμα του
δεν θεμελιώνεται στο έτος του οποίου τις προϋποθέσεις επικαλείται.
Η αίτηση αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας υποβάλλεται
στο Τμήμα Εσόδων του Υποκ/τος Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. του τόπου κατοικίας του
ασφαλισμένου.
Μαζί με την αίτηση υποβάλλονται:
1.Βεβαίωση του εργοδότη που εκδόθηκε κατά τον χρόνο της άδειας, από την
οποία προκύπτει ο λόγος της χορηγηθείσας άδειας και η διάρκεια αυτής. Δεκτή
μπορεί να γίνει και βεβαίωση του εργοδότη ανεξαρτήτου χρονικής περιόδου
εκδόσεως αυτής, από την οποία να προκύπτουν τα στοιχεία αυτά.
2.Βεβαίωση αποδοχών του μήνα του αμέσως προηγουμένου της υποβολής της
αίτησης.
Μετά την υποβολή των ανωτέρω δικαιολογητικών, εκδίδεται απόφαση
αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας στην οποία προσδιορίζεται το
ποσό των εισφορών. Αντίγραφο της απόφασης κοινοποιείται στον
ενδιαφερόμενο με απόδειξη παραλαβής.

VΙ. ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΕΙΣΦΟΡΩΝ – ΚΛΑΔΟΙ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Οι αποδοχές επί των οποίων υπολογίζονται οι εισφορές είναι αυτές που
λαμβάνει ο ασφαλισμένος κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης για
αναγνώριση ή οι αποδοχές του τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης
(ενεργούς απασχόλησης), ή οι αποδοχές του τελευταίου μήνα
απασχόλησης, μη δυναμένων να υπολείπονται του 25 πλαισίου του Η.Α.Ε.
που ίσχυε την 31/12/2011 (δηλ. 33,57 ευρώ). Σχετικές οδηγίες έχουν δοθεί
με την εγκ.40 /12 του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Η ασφάλιση γίνεται στον κλάδο συντάξεως του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Κάθε έτος αναγνωριζόμενου χρόνου υπολογίζεται σε τριακόσιες (300) ημέρες
και κάθε μήνας σε είκοσι πέντε (25) ημέρες.
Οι εισφορές καταβάλλονται στο σύνολο τους (εργοδότη και ασφαλισμένου)
από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους.
Η καταβολή γίνεται είτε εφάπαξ μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση της
απόφασης με έκπτωση 15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις ισάριθμες με τους μήνες
της άδειας που αναγνωρίζονται.
Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από αυτόν
στον οποίο κοινοποιείται η απόφαση στον ενδιαφερόμενο.
Η τυχόν καθυστέρηση καταβολής της δόσης πέραν του μηνός, εντός του
οποίου πρέπει να καταβληθεί, συνεπάγεται επιβάρυνση με πρόσθετα τέλη κατά
τα ισχύοντα στην νομοθεσία του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Τέλος του μήνα θεωρείται η τελευταία ημέρα του μήνα που είναι εργάσιμη για
τις Δημόσιες Υπηρεσίες.
Επίσης είναι δυνατή η παρακράτηση του ποσού εξαγοράς από την
σύνταξη, αφού στον νέο ασφαλιστικό νόμο αναφέρεται ότι, σε περίπτωση
θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του ποσού της
σύνταξης πριν τον χρόνο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς, παρακρατείται
κάθε μήνα από την σύνταξη και μέχρι την εξόφληση ποσό ίσο με το ¼ του
ποσού της σύνταξης.

6
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ Εισφορές που θα καταβληθούν για την αναγνώριση χρόνου με βάση
τις παρούσες διατάξεις δεν επιστρέφονται, ακόμα και εάν ο
αναγνωριζόμενος χρόνος δεν επαρκεί για την θεμελίωση συνταξιοδοτικού
δικαιώματος, ισχύει δε η εξαίρεση που έχει διατυπωθεί στην υπ’αριθμ.
40/2012 εγκ. του Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
VΙΙ. ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΤΑΞΕΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΙΣ
ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΕΚΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΚΑΤΑΒΟΛΗΣ ΤΩΝ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
Η τροποποίηση που επέρχεται με τις κοινοποιούμενες διατάξεις αφορά
τις συνέπειες εκπρόθεσμης καταβολής των εισφορών.
Συγκεκριμένα σε περίπτωση που επιλεγεί η καταβολή των εισφορών για την εν
λόγω αναγνώριση να εξοφληθεί σε μηνιαίες δόσεις και υπάρξει καθυστέρηση
καταβολής μιας ή παραπάνω δόσης δεν προβλέπεται πλέον απώλεια του
δικαιώματος προς αναγνώριση του χρόνου που αντιστοιχεί στη δόση ή στις
δόσεις που δεν έχουν εξοφληθεί.
Ευνόητο είναι ότι σε περιπτώσεις καθυστέρησης καταβολής δόσης
πέραν του μηνός εντός του οποίου πρέπει να καταβληθεί, εξακολουθεί να
ισχύει η επιβάρυνση με πρόσθετα τέλη κατά τα γνωστά αναφερθέντα.
ΙΧ. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΧΡΟΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΣΤΟ
Ε.Τ.Ε.Α.Μ.
Όσον αφορά την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων στο Ε.Τ.Ε.Α.Μ.
διευκρινιστικές οδηγίες παρέχονται με την εγκ.76/2011 του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Συν/να: Δεκατέσσερα (14) φύλλα.
ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ Η ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΚΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
& ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΡΙΜΝΑΣ
ΧΑΡΙΚΛΕΙΑ ΓΔΟΝΤΑΚΗ
7
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΑΝΟΜΗΣ
1. Γρ. κ. Διοικητή
2. Γρ. κ. Προέδρου Ε.Τ.Ε.Α. (τέως Ε.Τ.Ε.Α.Μ.)
3. Γρ. κ. κ. Υποδιοικητών
4. Γρ. κ. κ. Γεν. Δ/ντών
5. Γρ. κ. κ. Συντονιστών
6. Γενική Δ/νση Πληροφορικής
Δ/νση Εκμετάλλευσης
7. Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης & Πρόνοιας
Γενική Γραμματεία Κοιν. Ασφαλίσεων
Σταδίου 29, 101 10 Αθήνα
8. Υπουργείο Εξωτερικών
Ζαλοκώστα 4, 106 71 Αθήνα
9. Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων
Ακαδημίας 6, 106 71 Αθήνα
10. Σ.Ε.Β.
Ξενοφώντος 5, 105 57 Αθήνα
11. Σύνδεσμος Ανων. Εταιρειών και ΕΠΕ
Πανεπιστημίου 16, 106 72 Αθήνα
12. Σύνδεσμος Βιομηχάνων Βόρειας Ελλάδας
Προμηθέως 32, 546 29 Θεσ/νίκη
13.
14.
Σύνδεσμος Βιομηχάνων Αττικής και Πειραιώς
Ακαδημίας 15, 106 71 Αθήνα
Σύνδεσμος Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος
Αδριανού 7, 154 51 Ν. Ψυχικό
15. Οικονομικό Επιμελητήριο Ελλάδος
Μητροπόλεως 12-14, 105 63 Αθήνα
16. Κ.Ε.Δ.Κ.Ε.
Ακαδημίας 65 και Γενναδίου 8, 106 78 Αθήνα
17. Ε.Ν.Α.Ε.
Μεσογείων 15, 115 26 Αθήνα
18. Πανελλήνια Ομοσπονδία Εμπορικών Κλαδικών Οργανώσεων
Λυκαβηττού 37, 106 72 Αθήνα
19. Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών
Ακτή Μιαούλη 85 , 18537 Πειραιάς
20. Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο της Ελλάδας
Σταδίου 24 , 105 64 Αθήνα
21. Πανελλήνια Ομοσπονδία Λογιστών
Κάνιγγος 27 , 106 82 Αθήνα
22. Ένωση Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών
Ιουλιανού 42-46, 104 34 Αθήνα
23. Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Ελλάδος
Αριστοτέλους 4, 104 33 Αθήνα
24. Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών
Ακαδημίας 7 , 106 71 Αθήνα
25. Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσ/νίκης
Τσιμισκή 29 , 546 24 Θεσ/νίκη
26. Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Πειραιά
8
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΛουδοβίκου 1 Πλ. Οδησσού , 185 31 Πειραιάς
27. Ομοσπονδία Επαγγελματιών Εμπόρων
Νομού Θεσ/νίκης
Αριστοτέλους 3, 546 24 Θεσ/νίκη
28. Ομοσπονδία Εμπορικών Συλλόγων Πελοποννήσου
Κανακάρη 46 – 52, 262 21 Πάτρα
29. Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου (Ε.Σ.Ε.Ε.)
Μητροπόλεως 42, 105 63 Αθήνα
30. Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών
Ελ. Βενιζέλου 44, 106 79 Αθήνα
31. Επαγγελματικό Επιμελητήριο Πειραιά
Αγ. Κων/νου 3, 185 31 Πειραιάς
32. Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών
Βιοτεχνών Ελλάδος
Καποδιστρίου 24, 106 82 Αθήνα
33. Πανελλήνια Ομοσπονδία Φοροτεχνικών
Ελευθέρων Επαγγελματιών Ελλάδας
Ιουλιανού 42-46, 104 34 Αθήνα
34. Ανάδοχος Ο.Π.Σ./Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Πατησίων 12, Αθήνα
35. Επιχειρησιακή Ομάδα Ασφαλιστικών Εισφορών
Πατησίων 12, Αθήνα
36. Επιτροπή Διαχείρισης Ο.Π.Σ./Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ.
Πατησίων 12, Αθήνα
37. Ομάδα Υποδομών Ηλεκτρονικής Εξυπηρέτησης & Τηλεπικοινωνιών
Πατησίων 12, Αθήνα
38. Ομάδα Υποδομών Λειτουργικών Παρεμβάσεων & Διαδικασιών
Πατησίων 12, Αθήνα
9
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΑΙΤΗΣΗ ΠΡΟΣ :
ΕΠΩΝΥΜΟ :
…………………………………………………………..
ΟΝΟΜΑ :
…………………………………………………………..
Το ………………….. Υποκατάστημα
Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. …………………………
Τμήμα Εσόδων
ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΡΟΣ :
………………………………………………..
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ
ΟΔΟΣ :
……………………………………………………………
ΑΡΙΘΜΟΣ : …………………… Τ.Κ. :
………………………..….
ΠΟΛΗ ή ΧΩΡΙΟ :
…………………………………………………..
ΤΗΛΕΦΩΝΟ :
…………………………………………………………
ΑΜΚΑ :
…………………………………………………………………..
Α.Μ. Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ. :
…………………………………………..
Α.Φ.Μ. :
…………………………………………………
Παρακαλώ να μου αναγνωρίσετε ως χρόνο
ασφάλισης στον κλάδο κύριας Σύνταξης του
ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, σύμφωνα με τις διατάξεις του
άρθρου 40 του ν.3996/2011, τον χρόνο
εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών από
…………………………….(……)ημέρες
(ολογράφως) (αριθμητικώς)
……………………………………………
και μέχρι δύο (2) έτη.
Επιπρόσθετα σας γνωρίζω ότι, επιθυμώ να
καταβάλω τις αναλογούσες ασφαλιστικές
εισφορές για την εν λόγω αναγνώριση εφάπαξ
/ σε δόσεις/ με παρακράτηση από τη
σύνταξή μου.
Αθήνα, .…./……/….

……..Αιτ……………
Συνημμένα :………
10
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΥ (ΚΕΦΑΛΑΙΑ)
Αν ορίσετε εκπρόσωπο για να καταθέσει την αίτησή σας, συμπληρώστε τα παρακάτω :
ΕΠΩΝΥΜΟ : …………………………………………………………..
………
ΟΝΟΜΑ : …………………………………………………………..
………
ΟΝΟΜΑ ΠΑΤΡΟΣ : …………………………………………………………..
………
ΟΝΟΜΑ ΜΗΤΡΟΣ : …………………………………………………………..
………
ΑΡ. ΔΕΛΤ. ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ/
ΔΙΑΒΑΤΗΡΙΟ
:
…………………………………………………………..
………
Δ/ΝΣΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ :
ΟΔΟΣ – ΑΡΙΘΜ. – Τ.Κ. – ΠΟΛΗ ή ΧΩΡΙΟ
:
……………………………………………
……
……………………………………………
……
ΤΗΛΕΦΩΝΟ : …………………………………………………………..
………
ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΟ :
Εξουσιοδότηση ή πληρεξούσιο ή
επικυρωμένο αντίγραφο αστυνομικής
ταυτότητας
11
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ :
1. Αίτηση ασφαλισμένου.
2. Βεβαίωση εργοδότη, που να αναφέρεται ο ζητούμενος χρόνος της εκπαιδευτικής
αδείας άνευ αποδοχών.
3. Υπεύθυνη δήλωση του ν.1599/86 στην οποία θα δηλώνεται ότι:
• ο ζητούμενος προς αναγνώριση χρόνος δεν έχει αναγνωρισθεί σε άλλο φορέα
ασφάλισης, ούτε θα υποβληθεί στο μέλλον παρόμοιο αίτημα.
• Ουδέποτε υπήρξε ασφαλισμένος άλλου ασφαλιστικού φορέα (για τους
ασφαλισμένους μόνο στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ).
Π Ρ Ο Σ Ο Χ Η
• Οι χρόνοι ασφάλισης που έχουν αναγνωρισθεί βάσει άλλων
διατάξεων αφαιρούνται από τον συνολικό χρόνο που μπορεί να
αναγνωρίσει ο /η ασφαλισμένος/η κατ’ ανώτατο όριο, ανάλογα με το
έτος θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος, σύμφωνα με τις
διατάξεις του άρθρου 10 του Ν.3863/2010.
• Στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει ανακεφαλαίωση χρόνου
ασφάλισης, η αναγνώριση του χρόνου γίνεται με ευθύνη της/του
ενδιαφερόμενης/ου ως προς το χρόνο θεμελίωσης .
• Σε περίπτωση που δεν θεμελιωθεί δικαίωμα συνταξιοδότησης , οι
εισφορές που έχουν καταβληθεί για την αναγνώριση των
πλασματικών χρόνων δεν επιστρέφονται.

12
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΥΠΟΔΕΙΓΜΑ ΑΠΟΦΑΣΗΣ
13
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ ………………., …/…/201..
…………ΥΠΟΚ/ΜΑ…………………..
ΤΜΗΜΑ ΕΣΟΔΩΝ Αριθ.Πρωτ
Ταχ.Δ/νση:……………………………….
Πληροφορίες:……………………………
Τηλ.:…………………………………….
FAX:……………………………………
ΘΕΜΑ: Αναγνώριση χρόνου εκπαιδευτικής άδειας στ………………
Α.Μ.Α…………………………………………………………………
ως χρόνου ασφάλισης στον κλάδο Συντάξεως του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Α Π Ο Φ Α Σ Η

Ο Διευθυντής του ……………Υποκ/τος Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ………
Έχοντας υπ’όψη
Τις διατάξεις των άρθρων 14 του Α.Ν. 1846/51 «Περί Κοινωνικών
Ασφαλίσεων και του άρθρου 119 του Κανονισμού Ασφάλισης Ι.Κ.Α.-
Ε.Τ.Α.Μ.
Τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.3996/2011 που αντικατέστησε τις διατάξεις
του άρθρου 10 παρ.18 του ν.3863/2010, όπως αυτό αντικατέστησε τις
διατάξεις των άρθρων 40 του ν.2084/92 και παρ.2 και 3 του ν.2335/95.
Τις εγκυκλίους 78/93, 4/94, 90/95, 12/01, 40/12, της Δ/νσης Ασφάλισης –
Εσόδων του Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
Την με αριθμ……..……αίτηση του ασφαλισμένου ……………………
Α.Μ.Α..………………Α.Μ.Κ.Α…………………………………………..
Την με αριθμ. πρωτ. ………….βεβαίωση του εργοδότη ………….………
……………………………………………………………………………..
Την από ……………………………….εισήγηση του Τμήματος Εσόδων.

Σκεπτόμενοι σύμφωνα με τον νόμο
Επειδή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.3996/2011 που
αντικατέστησε τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ.18 του ν.3863/2010,
δόθηκε εκ νέου η δυνατότητα αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας
άνευ αποδοχών, όπως ίσχυε με τις διατάξεις του άρθρου 40 του ν.2084/92, η
οποία χορηγείται ύστερα από κοινή συμφωνία εργοδότη και εργαζόμενου,
σύμφωνα με την οποία ο μισθωτός δεν παρέχει την εργασία του και ο
εργοδότης δεν υποχρεούται να καταβάλλει αποδοχές.
14
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕπειδή μόνος υπόχρεος για την καταβολή των εισφορών εργοδότη και
ασφαλισμένου είναι ο ίδιος ο ασφαλισμένος
Επειδή, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις, δίδεται δυνατότητα
αναγνώρισης μέχρι δύο ετών από τον χρόνο αυτό.
Επειδή η αίτηση αναγνώρισης του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας πρέπει να
υποβάλλεται στον ασφαλιστικό οργανισμό, που υπαγόταν ο ασφαλισμένος
κατά τον χρόνο χορήγησης της εκπαιδευτικής άδειας και συνοδεύεται από
βεβαίωση του εργοδότη, που εκδόθηκε ανεξαρτήτως χρόνου εκδόσεως και από
την οποία προκύπτει ο λόγος και η διάρκεια της άδειας.
Επειδή οι εισφορές υπολογίζονται με το ασφάλιστρο του κλάδου Συντάξεως
του Ι.Κ.Α.- Ε.Τ.Α.Μ. στις αποδοχές του μήνα που ελάμβανε ο ασφαλισμένος
κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης για αναγνώριση, ή στις αποδοχές του
τελευταίου μήνα πλήρους απασχόλησης
Επειδή ο/η ανωτέρω ασφαλισμέν… με την αίτηση τ…, ζητεί την αναγνώριση
του χρόνου εκπαιδευτικής άδειας από ………………μέχρι…………….
Επειδή ο/η ανωτέρω ασφαλισμέν… πληροί τις προϋποθέσεις για την
αιτούμενη αναγνώριση.
Επειδή κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης, οι αποδοχές τ…, ανέρχονται σε
euro …………….., το δε ασφάλιστρο του κλάδου Συντάξεως Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ.
ανέρχεται σε ……..% και ……….% αντίστοιχα.
Επειδή στο χρονικό διάστημα από …………….έως
……………….αντιστοιχούν ……………ημέρες ασφάλισης
Επειδή σύμφωνα με τα ανωτέρω στοιχεία, πρέπει να καταβληθούν εισφορές
(euro ……………X ……….% X…………: 25 = )
( μην. αποδοχές ) (ημέρες )
euro……………τις οποίες ο/η αιτ…… ζήτησε να καταβάλλει εφ’απαξ /σε
δόσεις.
Επειδή, στην περίπτωση που οι ανωτέρω εισφορές καταβληθούν εφ’απαξ εντός
τριμήνου από την ημερομηνία κοινοποίησης της παρούσας, παρέχεται
έκπτωση 15% και συνεπώς το σύνολο των οφειλομένων εισφορών
περιορίζεται από euro ……………………σε ( euro……………..X 85% = )
euro………………..
Επειδή στην περίπτωση που οι ανωτέρω εισφορές καταβληθούν σε δόσεις, σε
περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής δόσης, το ποσό αυτής επιβαρύνεται με τα
προβλεπόμενα για τις καθυστερούμενες εισφορές πρόσθετα τέλη.(3% για τον
πρώτο μήνα καθυστέρησης και 1% για κάθε επόμενο μήνα και μέχρι 100%)
Επειδή η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από
αυτόν της κοινοποίησης.
15
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕπειδή η παρακράτηση από την σύνταξη αντιστοιχεί σε ποσό ίσο με το ¼ της
μηνιαίας σύνταξης.
Επειδή στην περίπτωση που οι ανωτέρω εισφορές παρακρατηθούν από την
σύνταξη σε ……….δόσεις, θα πρέπει να παρακρατηθούν εισφορές,
Euro (……………………..X……………..=) euro………
ποσό δόσεως μήνες
Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ο Υ Μ Ε
Την αναγνώριση στ… ασφαλισμεν…………………………………….
Α.Μ.Α…………..………………Α.Μ.Κ.Α………………………………
……………………………………………(…………………….) ημερών
( ολογράφως ) (αριθμητικώς)
εκπαιδευτικής άδειας, ως χρόνου στην ασφάλιση του Κλάδου Συντάξεως του
Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ με καταβολή των εισφορών που ανέρχονται στο ποσό των
euro………………………………………(……………….)
( ολογράφως ) ( αριθμητικώς )
εφ’απαξ/σε ……….μηνιαίες δόσεις/ με παρακράτηση από την σύνταξη ποσού
ίσου με το ¼ της μηνιαίας σύνταξης
Ο ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ
ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ
1. κ………………………………
…………………………………..
…………………………………..
Με απόδειξη παραλαβής και την
πληροφορία ότι :
Α) Κατά της απόφασης αυτής μπορεί
να υποβληθεί ένταση εντός 30
ημερών από την παραλαβή της.
Β) Σε περίπτωση καθυστέρησης
καταβολής κάποιας δόσης, αυτή
επιβαρύνεται με τα προβλεπόμενα
πρόσθετα τέλη (3% για τον πρώτο
μήνα καθυστέρησης και 1% για κάθε
επόμενο μήνα και μέχρι 100% συνολικά)
Σε περίπτωση καθυστέρησης πέραν
του εξαμήνου, χάνεται το δικαίωμα
για αναγνώριση του χρόνου,
που αντιστοιχεί στις μη εξοφληθείσες
δόσεις.
2. Τμήμα Εσόδων του Υποκ/τος μας.
3. Τμήμα Συντάξεων (επί συνταξιούχων και επί
θεμελιούντων συνταξιοδοτικό δικαίωμα)
16
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 170
5 Αυγούστου 2011
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3996
Αναμόρφωση του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας,
ρυθμίσεις θεμάτων Κοινωνικής Ασφάλισης και άλ−
λες διατάξεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
ΜΕΡΟΣ Α΄
ΑΝΑΜΟΡΦΩΣΗ Σ.ΕΠ.Ε.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ΣΥΣΤΑΣΗ − ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ
Άρθρο 1
Σύσταση Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.)
Συνιστάται στο Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής
Ασφάλισης Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.), το
οποίο υπάγεται απευθείας στον Υπουργό Εργασίας και
Κοινωνικής Ασφάλισης. Συνιστάται επίσης μία θέση με−
τακλητού Ειδικού Γραμματέα, ο οποίος προΐσταται του
Σώματος αυτού (άρθρο 53 του π.δ. 63/2005, Α΄98).
Άρθρο 2
Έργο και αρμοδιότητες −
Ελεγκτική και υποστηρικτική δράση
1. Έργο του Σ.ΕΠ.Ε. είναι η επίβλεψη και ο έλεγχος της
εφαρμογής των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας,
η έρευνα της ασφαλιστικής κάλυψης και παράνομης
απασχόλησης των εργαζομένων, η συμφιλίωση και επί−
λυση των εργατικών διαφορών, καθώς και η παροχή
πληροφοριών σε εργαζόμενους και εργοδότες σχετικά
με τα πλέον αποτελεσματικά μέσα για την τήρηση των
κείμενων διατάξεων.
2. Για την εκτέλεση του έργου του, το Σ.ΕΠ.Ε. έχει τις
εξής αρμοδιότητες:
α. Επιθεωρεί και ελέγχει τους χώρους εργασίας με
κάθε πρόσφορο μέσο, προβαίνει σε κάθε είδους ανα−
γκαία εξέταση και έλεγχο σε όλες τις επιχειρήσεις
και εκμεταλλεύσεις πρωτογενούς, δευτερογενούς και
τριτογενούς τομέα και γενικότερα σε κάθε ιδιωτικό ή
δημόσιο χώρο εργασίας ή εκμετάλλευσης ή χώρο όπου
πιθανολογείται ότι απασχολούνται εργαζόμενοι, εκτός
από τις περιπτώσεις που ορίζεται διαφορετικά από ει−
δικές διατάξεις, όπως της παραγράφου 5 του άρθρου 2
και της παραγράφου 4 του άρθρου 69 του ν. 3850/2010
(Α΄84), και επιβλέπει την τήρηση και εφαρμογή:
αα) των διατάξεων της εργατικής νομοθεσίας της
σχετικής ιδίως με τους όρους και τις συνθήκες εργασί−
ας, τα χρονικά όρια εργασίας, την αμοιβή ή άλλες παρο−
χές, την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων, τους
ειδικούς όρους και συνθήκες εργασίας των ευπαθών
ομάδων εργαζομένων (όπως ανήλικοι, νέοι, γυναίκες σε
κατάσταση εγκυμοσύνης ή λοχείας, άτομα με αναπηρία),
καθώς και ειδικών κατηγοριών εργαζομένων,
ββ) των όρων κάθε είδους συλλογικών συμβάσεων
εργασίας,
γγ) των διατάξεων της ασφαλιστικής νομοθεσίας της
σχετικής με την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων,
την αδήλωτη εργασία και την παράνομη απασχόληση,
δδ) των διατάξεων σχετικά με τη νομιμότητα της απα−
σχόλησης των εργαζομένων υπηκόων τρίτων χωρών
και
εε) της νομοθεσίας για την προώθηση της αρχής της
ίσης μεταχείρισης στον τομέα της απασχόλησης και
της εργασίας.
β. Ερευνά, ανακαλύπτει, εντοπίζει και διώκει, σύμφωνα
με τις κείμενες διατάξεις, παράλληλα και ανεξάρτητα
από άλλες Αρχές και Οργανισμούς, τους παραβάτες των
υποπεριπτώσεων αα έως εε της περίπτωσης α΄.
γ. Καταγράφει, αξιολογεί και αναφέρει προς τον
Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης τις ελ−
λείψεις ή τις παραλείψεις που δεν καλύπτονται από την
ισχύουσα εργατική νομοθεσία, καθώς και τα προβλήμα−
τα που δημιουργούνται κατά την εφαρμογή της νομο−
θεσίας και ενημερώνει σχετικά τις καθ’ ύλην αρμόδιες
υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής
Ασφάλισης.
δ. Ερευνά οποιαδήποτε ώρα κατά τη διάρκεια της
ημέρας ή της νύχτας τους χώρους εργασίας, όταν κρίνει
αναγκαίο, χωρίς προειδοποίηση προς τον εργοδότη,
και έχει ελεύθερη πρόσβαση σε οποιοδήποτε από τα
βιβλία, μητρώα, έγγραφα, αρχεία και κάθε άλλου είδους
στοιχείο που τηρούνται από την επιχείρηση, λαμβάνει
αντίγραφα, καθώς και έχει πρόσβαση στη δομή της
παραγωγικής διαδικασίας. Προβαίνει σε δειγματοληψίες
και αναλύσεις δειγμάτων από τους χώρους εργασίας,
3529 ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 3555
τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 1483/1984
(Α΄ 153), όπως ισχύουν.
Αν συντρέχει ασφάλιση σε περισσότερους του ενός
φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή το Δημόσιο,
το δικαίωμα αναγνώρισης του ανωτέρω χρόνου ασκεί−
ται σε έναν μόνο φορέα κύριας και σε έναν φορέα
επικουρικής ασφάλισης, κατ’ επιλογή.
Ο εν λόγω αναγνωριζόμενος χρόνος δεν συνυπολο−
γίζεται για τη συμπλήρωση του απαιτούμενου χρόνου
ασφάλισης για τη συνταξιοδότηση των μητέρων ανήλι−
κων ή ανίκανων για κάθε βιοποριστική εργασία παιδιών
και χήρων πατέρων ανήλικων ή ανάπηρων παιδιών, των
κατά περίπτωση απαιτούμενων ημερών ασφάλισης στα
βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, του προβλεπόμενου
από καταστατικές διατάξεις χρόνου για συνταξιοδότη−
ση σε περίπτωση απόλυσης, καθώς και για τη θεμελί−
ωση δικαιώματος συνταξιοδότησης ή προσαύξηση της
σύνταξης με τις ειδικές διατάξεις του ν. 3717/2008 (Α΄
239), του άρθρου 74 του ν. 3371/2005 (Α΄178) και του
άρθρου 34 του ν. 3762/2009 (Α΄ 75 ).
Η αναγνώριση του ανωτέρω πλασματικού χρόνου γί−
νεται κατόπιν αίτησης των ενδιαφερομένων και την κα−
ταβολή, για κάθε μήνα, ποσού εξαγοράς υπολογιζόμενου
με ποσοστό 20% για τους φορείς κύριας ασφάλισης
και 6% για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης, επί
του 25πλάσιου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργά−
τη, που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Οι ασφαλιστικές εισφορές για την αναγνώριση αυτή
καταβάλλονται είτε εφάπαξ, εντός τριμήνου από την
κοινοποίηση της απόφασης, οπότε παρέχεται έκπτωση
15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις, ο αριθμός των οποίων είναι
ίσος με τους αναγνωριζόμενους μήνες. Η πρώτη δόση
καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα από
την κοινοποίηση της απόφασης. Καθυστέρηση καταβο−
λής δόσης συνεπάγεται επιβάρυνσή της με τα εκάστοτε
προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη. Σε περίπτωση θεμελίω−
σης συνταξιοδοτικού δικαιώματος ή προσαύξησης του
ποσού της σύνταξης, πριν το χρόνο εξόφλησης της
εισφοράς εξαγοράς, παρακρατείται κάθε μήνα από τη
σύνταξη και μέχρι την εξόφληση, ποσό ίσο με το 1/4
του ποσού της σύνταξης. Η σύνταξη καταβάλλεται από
την ημερομηνία που ορίζουν οι καταστατικές διατάξεις
του ασφαλιστικού φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό από
οποιαδήποτε αιτία δεν υπερβαίνει το ποσό που ορίζεται
στο άρθρο 61 του ν. 3863/2010, όπως ισχύει.»
2. Για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης
με προϋποθέσεις που ίσχυαν μέχρι και 31.12.2010, εξα−
κολουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του
άρθρου 141, του ν. 3655/2008, όπως ίσχυαν μέχρι την
αντικατάστασή τους από το άρθρο αυτό.
Άρθρο 40
Αναγνώριση χρόνων ασφάλισης
Το άρθρο 40 του ν. 2084/1992, όπως αντικαταστάθηκε
με την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, αντικα−
θίσταται ως εξής:
«1. Ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινωνικής
ασφάλισης λογίζεται, πλην του χρόνου πραγματικής ή
προαιρετικής ασφάλισης: α) ο χρόνος στρατιωτικής υπη−
ρεσίας, β) ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών,
γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω ασθένειας και μέχρι 300
ημέρες, καθώς και ο χρόνος επιδότησης λόγω τακτικής
ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες, δ) ο χρόνος εκπαιδευτι−
κής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο έτη, ε) ο χρόνος
σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο πτυχίου ανώτερης
ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή
διπλώματος επαγγελματικής κατάρτισης μεταδευτε−
ροβάθμιου Ινστιτούτου Επαγγελματικής Κατάρτισης ή
διπλώματος Σχολής Ξεναγών, καθώς και ο χρόνος σπου−
δών για την απόκτηση πτυχίου, μετά τη συμπλήρωση
του 17ου έτους της ηλικίας, σε μέσες τεχνικές και επαγ−
γελματικές σχολές ή σε μονάδες της δευτεροβάθμιας
τεχνικής επαγγελματικής εκπαίδευσης από την έναρξη
ισχύος του ν. 576/1977 (Α΄ 102) και μετά ή στο Ενιαίο
Πολυκλαδικό Λύκειο, ο οποίος είναι ίσος με τον κατά το
χρόνο αποφοίτησης επίσημο χρόνο σπουδών της οικείας
σχολής, στ) ο χρόνος για τον οποίο δεν έχει χωρήσει
ασφάλιση σε φορείς κύριας ή επικουρικής ασφάλισης,
μετά την υπαγωγή, για πρώτη φορά, στην ασφάλιση
οποιουδήποτε φορέα κύριας ή επικουρικής ασφάλισης ή
το Δημόσιο και ο οποίος δεν μπορεί να είναι λιγότερος
από έναν πλήρη ημερολογιακό μήνα σε κάθε περίπτωση
κενού ασφάλισης μεταξύ περιόδων ασφάλισης, ζ) ο προ−
βλεπόμενος από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. χρόνος απουσίας από την
εργασία λόγω κύησης και λοχείας, η) ο χρόνος απεργίας,
θ) ο πλασματικός χρόνος της παρ. 1 του άρθρου 141 του
ν. 3655/2008 (Α΄ 58), που αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις
διατάξεις αυτές, όπως ισχύουν, ι) ο χρόνος μαθητείας,
όπως ορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις και μέχρι δύο
έτη, ια) ο χρόνος προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης
που εκτίθηκε μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 2510/1997
(Α΄ 136) για το στρατιωτικό αδίκημα της ανυπακοής ή
της ανυποταξίας του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα,
στο οποίο υπέπεσαν στρατεύσιμοι που αρνήθηκαν την
εκπλήρωση της στρατιωτικής υπηρεσίας επικαλούμενοι
τις θρησκευτικές ή ιδεολογικές τους πεποιθήσεις, ιβ) ο
χρόνος που μεσολαβεί από την απόκτηση του πτυχίου
μέχρι και την απόκτηση της άδειας ασκήσεως επαγ−
γέλματος στους ασφαλισμένους στον Τομέα Σύνταξης
Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ειδική
Προσαύξηση και τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μη−
χανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου
Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ).
2. Η αναγνώριση και εξαγορά του χρόνου στρατι−
ωτικής υπηρεσίας γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις
του ν. 1358/1983 (Α΄ 60), όπως ισχύουν κάθε φορά. Στις
περιπτώσεις που θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό δικαίωμα
με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν από
1.1.2011 μέχρι 31.12.2014, με βάση τις ισχύουσες διατάξεις,
το ποσό για την εξαγορά του χρόνου της στρατιωτικής
θητείας στους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης μειώνεται
κατά 30%. Για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαί−
ωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και ισχύουν
από 1.1.2015 και εφεξής, το ανωτέρω ποσό μειώνεται
κατά 50%. Σε κάθε περίπτωση το καταβλητέο ποσό
δεν μπορεί να είναι κατώτερο αυτού που προκύπτει με
βάση υπολογισμού ανά μήνα αναγνώρισης, το 25πλάσιο
του ημερομισθίου του ανειδίκευτου εργάτη.
Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών ανα−
γνωρίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6
του ν. 1483/1984 (Α΄ 153), τόσο για θεμελίωση συντα−
ξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του
ποσού της σύνταξης και εξαγοράζεται βάσει του ποσο−
στού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη, που ισχύει
σε κάθε φορέα επί του 25πλάσιου του ημερομισθίου
ανειδίκευτου εργάτη, που ισχύει κατά την ημερομηνία
υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ3556 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
Οι χρόνοι των περιπτώσεων γ΄ και ζ΄ της παραγράφου
1 συνυπολογίζονται μόνο για τη θεμελίωση του συντα−
ξιοδοτικού δικαιώματος και όχι για τον προσδιορισμό
του δικαιούμενου ποσού σύνταξης.
Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας και ο χρόνος απεργίας
αναγνωρίζονται με αίτηση του ενδιαφερομένου, τόσο
για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και
για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξαγο−
ράζονται βάσει του ποσοστού εισφοράς εργοδότη και
ασφαλισμένου του οικείου φορέα και των αποδοχών
του ασφαλισμένου κατά το χρόνο υποβολής της αί−
τησης ή των αποδοχών του τελευταίου μήνα πλήρους
απασχόλησης, μη δυναμένων τούτων να υπολείπονται
του 25πλάσιου του ημερομισθίου ανειδίκευτου εργάτη,
που ισχύει κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης
αναγνώρισης, το ποσό δε της εξαγοράς βαρύνει τον
ασφαλισμένο. Η αίτηση υποβάλλεται στον ασφαλιστικό
οργανισμό που υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά το χρό−
νο χορήγησης της εκπαιδευτικής άδειας ή της απεργίας
και συνοδεύεται από βεβαίωση του εργοδότη, από την
οποία να προκύπτει ο λόγος χορήγησης και η διάρκεια
της άδειας ή της απεργίας.
Ο χρόνος φοίτησης σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές,
ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση διπλώματος επαγ−
γελματικής κατάρτισης μεταδευτεροβάθμιου Ινστιτού−
του Επαγγελματικής Κατάρτισης ή διπλώματος Σχολής
Ξεναγών, καθώς και ο χρόνος σπουδών για την από−
κτηση πτυχίου, μετά την συμπλήρωση του 17ου έτους
της ηλικίας, σε μέσες τεχνικές και επαγγελματικές σχο−
λές ή σε μονάδες της δευτεροβάθμιας τεχνικής επαγ−
γελματικής εκπαίδευσης από την έναρξη ισχύος του
ν. 576/1977 και μετά ή στο Ενιαίο Πολυκλαδικό Λύκειο,
ο χρόνος μαθητείας, καθώς και ο χρόνος για τον οποίο
δεν έχει χωρήσει ασφάλιση σε φορείς κύριας ή επικου−
ρικής ασφάλισης, μετά την υπαγωγή, για πρώτη φορά,
στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα ή του Δημοσίου,
αναγνωρίζονται, μετά από αίτηση του ασφαλισμένου,
για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και την
προσαύξηση του ποσού της σύνταξης με την καταβο−
λή, για κάθε μήνα, ποσού εξαγοράς υπολογιζόμενου
με ποσοστό 20% για τους φορείς κύριας ασφάλισης
και 6% για τους φορείς επικουρικής ασφάλισης, επί
του 25πλάσιου του ΗΑΕ, όπως ισχύει κατά το χρόνο
υποβολής της αίτησης.
Ο χρόνος της προσωρινής κράτησης ή φυλάκισης που
εκτίθηκε μέχρι την έναρξη ισχύος του ν. 2510/1997 για το
στρατιωτικό αδίκημα της ανυπακοής ή της ανυποταξίας
του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα αναγνωρίζεται και
εξαγοράζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του
άρθρου 1 και των παραγράφων 1 − 4 του άρθρου 2 του
ν. 1358/1983, όπως ισχύει, χωρίς τις μειώσεις που προβλέ−
πονται από την παρούσα παράγραφο για την αναγνώριση
στρατιωτικής υπηρεσίας για όσους θεμελιώνουν συντα−
ξιοδοτικό δικαίωμα από την 1.1.2011 και εφεξής.
3. Οι χρόνοι της παραγράφου 1 αναγνωρίζονται και
στην Ειδική Προσαύξηση του Τομέα Σύνταξης Μηχα−
νικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου
Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ) με την
καταβολή ποσού εξαγοράς υπολογιζόμενου με το εκά−
στοτε ισχύον ασφάλιστρο άνω πενταετίας για την Ειδι−
κή Προσαύξηση επί του 25πλάσιου του ΗΑΕ, όπως ισχύει
κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Οι ασφαλισμένοι του Τομέα Σύνταξης και Ασφάλισης
Υγειονομικών του ΕΤΑΑ που έχουν υπαχθεί και στην
κατηγορία Μονοσυνταξιούχων, εφόσον αναγνωρίσουν
χρόνους ασφάλισης της παραγράφου αυτής, υποχρε−
ούνται να αναγνωρίσουν το αντίστοιχο διάστημα και
στην κατηγορία Μονοσυνταξιούχων, με καταβολή της
ισχύουσας κάθε φορά εισφοράς.
Για την αναγνώριση του χρόνου που μεσολαβεί από
την απόκτηση του πτυχίου μέχρι και την απόκτηση της
άδειας ασκήσεως επαγγέλματος στον Τομέα Σύνταξης
Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων, την Ει−
δική Προσαύξηση και τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλι−
σης Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του
Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ)
καταβάλλεται μηνιαία εισφορά σε ποσοστό 20% για
τον Τομέα Σύνταξης Μηχανικών και Εργοληπτών Δη−
μοσίων Έργων στο εκάστοτε ισχύον ασφάλιστρο άνω
5ετίας για την Ειδική Προσαύξηση και σε ποσοστό 6%
για τον Τομέα Επικουρικής Ασφάλισης Μηχανικών και
Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου
Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ), επί του 25πλά−
σιου του ΗΑΕ, όπως ισχύει κατά το χρόνο υποβολής
της αίτησης.
4. Οι ασφαλιστικές εισφορές για τις αναγνωρίσεις
των προηγούμενων παραγράφων καταβάλλονται είτε
εφάπαξ, εντός τριμήνου από την κοινοποίηση της σχετι−
κής απόφασης αναγνώρισης, οπότε παρέχεται έκπτωση
15%, είτε σε μηνιαίες δόσεις, ο αριθμός των οποίων
ισούται με τους αναγνωριζόμενους μήνες. Η πρώτη δόση
καταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα της
κοινοποίησης της απόφασης. Καθυστέρηση καταβολής
δόσης συνεπάγεται επιβάρυνσή της με τα εκάστοτε
προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώ−
ματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης πριν
από το χρόνο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς, πα−
ρακρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την
εξόφληση ποσό ίσο με το 1/4 του ποσού της σύντα−
ξης. Η σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία που
ορίζουν οι καταστατικές διατάξεις του ασφαλιστικού
φορέα, αν το οφειλόμενο ποσό από οποιαδήποτε αιτία
δεν υπερβαίνει το ποσό που ορίζεται στο άρθρο 61 του
ν. 3863/2010, όπως ισχύει.
Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε σύ−
νταξη αναπηρίας συνυπολογίζεται για τη συμπλήρωση
των ελάχιστων προϋποθέσεων που απαιτούνται για τη
συνταξιοδότηση λόγω γήρατος.
5. Όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφά−
λισης για συνταξιοδότηση λόγω γήρατος με προϋπο−
θέσεις που ισχύουν μέχρι και 31.12.2010, ακόμα και με
προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρθρο 40
του ν. 2084/1992, όπως ίσχυε πριν την αντικατάστασή
του με την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, κα−
θώς και με την προσμέτρηση του πλασματικού χρόνου
της παρ. 1 του άρθρου 141 του ν. 3655/2008, και εφόσον
η σχετική αίτηση αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι και
31.12.2013, ακολουθούν τις κατά περίπτωση απαιτούμε−
νες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης, που ίσχυαν μέχρι
και 31.12.2010.
Ειδικά για τις ασφαλισμένες των παραγράφων 11 και
13 του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, οι οποίες συνταξι−
οδοτούνται με 4.500 ημέρες ασφάλισης, ανεξαρτήτως
του εάν ο εν λόγω απαιτούμενος χρόνος ασφάλισης
συμπληρώνεται μέχρι ή μετά την 31.12.2010 ακολουθού−
νται σε κάθε περίπτωση λήψης μειωμένης ή πλήρους
σύνταξης λόγω γήρατος τα όρια ηλικίας που προβλέ−
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 3557
πονται στις ανωτέρω παραγράφους 11 και 13 του άρ−
θρου 10 του ίδιου νόμου. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί
η περίπτωση των ασφαλισμένων των ανωτέρω παρα−
γράφων, οι οποίες μέχρι και 31.12.2010 έχουν θεμελιώσει
δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης λόγω γήρατος,
για τις οποίες, προκειμένου για τη λήψη είτε μειωμένης
είτε πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, απαιτούνται τα
ισχύοντα μέχρι και 31.12.2010 όρια ηλικίας.
Επίσης, ειδικά για τους ασφαλισμένους στα πρώην
ειδικά ταμεία κύριας ασφάλισης μισθωτών, στους τομείς
σύνταξης και ασφάλισης του κλάδου κύριας ασφάλι−
σης του ΕΤΑΠ – ΜΜΕ και εκείνους της παρ. 15Β του
άρθρου 10 του ν. 3863/2010 και με την επιφύλαξη των
διατάξεων του άρθρου 10 του ν. 3863/2010, οι ισχύου−
σες μέχρι 31.12.2010 προϋποθέσεις πλήρους σύνταξης
εφαρμόζονται εφόσον πληρούνται η συμπλήρωση του
απαιτούμενου χρόνου ασφάλισης και του ορίου ηλικίας,
όπου αυτές απαιτούνται αθροιστικά. Για τους ανωτέ−
ρω ασφαλισμένους που μέχρι και 31.12.2010 έχουν ήδη
θεμελιώσει δικαίωμα λήψης μειωμένης σύνταξης λόγω
γήρατος, προκειμένου για τη λήψη είτε μειωμένης είτε
πλήρους σύνταξης λόγω γήρατος, απαιτούνται τα ισχύ−
οντα μέχρι και 31.12.2010 όρια ηλικίας.
6. Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι, καθώς και ο χρόνος
κατά τον οποίο ο σφαλισμένος έλαβε σύνταξη λόγω
αναπηρίας συνυπολογίζονται για τη θεμελίωση συντα−
ξιοδοτικού δικαιώματος, εφόσον ο ασφαλισμένος έχει
πραγματοποιήσει τουλάχιστον 3.600 ημέρες ή δώδεκα
(12) έτη πραγματικής ή/και προαιρετικής ασφάλισης.
Ο συνολικός χρόνος, ο οποίος, με βάση τα ανωτέρω,
συνυπολογίζεται ή αναγνωρίζεται τόσο για θεμελίωση
συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξη−
ση του ποσού της σύνταξης, δεν μπορεί να υπερβεί
τα επτά (7) έτη, συνυπολογιζόμενου σε αυτά και κάθε
άλλου χρόνου, πραγματικού ή πλασματικού, που έχει
τυχόν αναγνωρισθεί ή αναγνωρίζεται με βάση άλλες
διατάξεις ή αποφάσεις διοικητικών συμβουλίων ασφα−
λιστικών οργανισμών.
Ειδικότερα, ο χρόνος αυτός καθορίζεται κατ’ ανώτατο
όριο:
α) σε τέσσερα (4) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξι−
οδοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται
και ισχύουν για το έτος 2011,
β) σε πέντε (5) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιο−
δοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται
και ισχύουν για το έτος 2012,
γ) σε έξι (6) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδο−
τικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται
και ισχύουν για το έτος 2013 και
δ) σε επτά (7) έτη, για όσους θεμελιώνουν συνταξιο−
δοτικό δικαίωμα με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται
και ισχύουν από το έτος 2014 και εξής.
Το δικαίωμα αναγνώρισης για καθέναν από τους πα−
ραπάνω χρόνους ασκείται μόνο σε έναν φορέα κύριας
ασφάλισης ή το Δημόσιο και σε έναν φορέα επικουρικής
ασφάλισης.
7. Η ισχύς του άρθρου αυτού αρχίζει από 1.1.2011 και
εφαρμόζεται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συντα−
ξιοδότησης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται και
ισχύουν από αυτή την ημερομηνία και εφεξής με βάση
τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 3863/2010. Για όσους
θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με προϋποθέ−
σεις που ίσχυαν μέχρι και 31.12.2010, καθώς και για όσους
θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης από 1.1.2011 και
εφεξής με βάση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης που δεν
τροποποιούνται με το άρθρου 10 του ν. 3863/2010, εξακο−
λουθούν να εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 40 του
ν. 2084/1992, όπως αυτό ίσχυε έως την αντικατάστασή του
από την παρ. 18 του άρθρου 10 του ν. 3863/ 2010.»
Άρθρο 41
Αναγνώριση χρόνων ειδικών κατηγοριών
1. Ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ δύνανται, μετά από σχετική
αίτησή τους, να αναγνωρίσουν ως χρόνο ασφάλισης το
χρονικό διάστημα αποδεδειγμένης άσκησης επαγγελ−
ματικής δραστηριότητας, υπακτέας στα πρώην Ταμεία
ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ, πριν την εγγραφή στα μητρώα αυτών,
για το οποίο δεν είχαν καταβληθεί οι αναλογούσες
ασφαλιστικές εισφορές. Ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να
υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη και λαμβάνεται υπόψη τόσο
για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος
λόγω γήρατος όσο και για την προσαύξηση του ποσού
της σύνταξης λόγω γήρατος.
Δεν δικαιούνται να αναγνωρίσουν το χρόνο αυτόν όσοι
ασφαλίστηκαν για το ίδιο διάστημα σε άλλον ασφαλι−
στικό οργανισμό κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, καθώς
και όσοι με δική τους αίτηση έλαβαν εξαίρεση νόμιμα
για οποιαδήποτε αιτία από την ασφάλιση του οικείου
φορέα (πρώην ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) για το διάστημα του
οποίου ζητείται η αναγνώριση.
Η εξαγορά του αναγνωριζόμενου χρόνου γίνεται με
την καταβολή ασφαλιστικής εισφοράς ίσης με την ει−
σφορά του κλάδου σύνταξης της 5ης ασφαλιστικής κα−
τηγορίας του ΟΑΕΕ, όπως ισχύει κάθε φορά, ή, κατόπιν
αίτησης του ενδιαφερομένου, σε ανώτερη ασφαλιστική
κατηγορία.
Το ποσό της εξαγοράς καταβάλλεται είτε εφάπαξ
είτε σε ισόποσες διμηνιαίες δόσεις που δεν μπορούν
να υπερβαίνουν το ήμισυ του αριθμού των αναγνωρι−
ζόμενων μηνών. Για την εξόφληση του ποσού εξαγοράς
εφαρμόζεται η νομοθεσία του ΟΑΕΕ για την είσπραξη
οφειλόμενων εισφορών και σε κάθε περίπτωση το ποσό
της εξαγοράς θα πρέπει να έχει εξοφληθεί κατά την
ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης.
Το ποσό της μηνιαίας σύνταξης προσαυξάνεται, για
κάθε έτος χρόνου προ εγγραφής που αναγνωρίζεται,
κατά ποσοστό 2% επί του ποσού της ασφαλιστικής κα−
τηγορίας, επί της οποίας καταβλήθηκαν οι αναλογούσες
ασφαλιστικές εισφορές, ανεξαρτήτως συνταξιοδοτικού
καθεστώτος που επιλέγεται.
Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από 1.1.2011
και εφαρμόζεται για όσους θεμελιώνουν δικαίωμα συ−
νταξιοδότησης με προϋποθέσεις που διαμορφώνονται
και ισχύουν από αυτήν την ημερομηνία και εφεξής, με
τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 3863/2010.
Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής
Ασφάλισης, ύστερα από γνώμη του Διοικητικού Συμ−
βουλίου του Οργανισμού, καθορίζονται τα απαιτούμενα
δικαιολογητικά για την απόδειξη του χρόνου άσκησης
του επαγγέλματος πριν από την εγγραφή στα μητρώα
ασφαλισμένων των παραπάνω φορέων, για τον οποίο
ζητείται η αναγνώριση, καθώς και κάθε άλλο σχετικό
με τα παραπάνω θέμα.
2. Ασφαλισμένοι του Τομέα Ασφάλισης Ιδιοκτητών,
Συντακτών και Υπαλλήλων Τύπου του Κλάδου Κύριας
Ασφάλισης του ΕΤΑΠ – ΜΜΕ που έχουν υπαχθεί στην
ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα μέχρι 31.12.1992, μπο−
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 115
15 Ιουλίου 2010
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 3863
Νέο Ασφαλιστικό Σύστημα και συναφείς διατάξεις,
ρυ θμί σεις στις εργασιακές σχέσεις.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΒΑΣΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Άρθρο 1
Εγγυήσεις − Εννοιολογικοί προσδιορισμοί
1. Το Δημόσιο εγγυάται τη βιωσιμότητα του Ασφαλι−
στικού Συστήματος της χώρας με σκοπό τη διασφάλι−
ση αξιοπρεπούς σύνταξης για κάθε δικαιούχο.
2. Βασική σύνταξη: Το ποσό της σύνταξης που δεν
αναλογεί σε ασφαλιστικές εισφορές και χορηγείται
μετά την 1.1.2015, υπό τις προϋποθέσεις που ορίζει ο
νόμος αυτός.
3. Αναλογική σύνταξη: Το ποσό της σύνταξης που ανα−
λογεί στο ύψος των ασφαλιστικών εισφορών για τα έτη
ασφάλισης, από 1.1.2011 και εφεξής, κάθε ασφαλισμένου
που θεμελιώνει δικαίωμα σύνταξης μετά την 1.1.2015 σε
φορείς κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο. Το αναλογικό
ποσό σύνταξης βαρύνει τους προϋπολογισμούς των
ασφαλιστικών οργανισμών κύριας ασφάλισης ή το Δη−
μόσιο για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου.
4. Τα θέματα του νόμου αυτού που αναφέρονται
στους τακτικούς υπαλλήλους και λειτουργούς του
Δημοσίου, τους στρατιωτικούς και τους τακτικούς
υπαλλήλους των Ν.Π.Δ.Δ., οργανισμών τοπικής αυτο−
διοίκησης α΄ και β΄ βαθμίδας θα ρυθμιστούν με ειδικό
συνταξιοδοτικό νόμο των αρμόδιων Υπουργών.
Για τους υπαλλήλους της Βουλής τα θέματα του
νόμου αυτού θα κανονιστούν από τον Κανονισμό της
Βουλής.
Άρθρο 2
Βασική σύνταξη
1. Από 1.1.2015 και εφεξής καθιερώνεται βασική σύ−
νταξη. Το ύψος της βασικής σύνταξης, για το έτος
2010, καθορίζεται στο ποσό των τριακοσίων εξήντα
(360,00) ευρώ μηνιαίως, για 12 μήνες και αναπροσαρ−
μόζεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1
του άρθρου 11 του νόμου αυτού.
2. Την ανωτέρω βασική σύνταξη δικαιούνται:
Α. Οι ασφαλισμένοι των οργανισμών κύριας ασφά−
λισης, πλην ΟΓΑ, καθώς και οι τακτικοί υπάλληλοι και
λειτουργοί του Δημοσίου, οι στρατιωτικοί και οι τα−
κτικοί υπάλληλοι των νομικών προσώπων δημοσίου
δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης
α΄ και β΄ βαθμίδας, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής
στην ασφάλιση, που θεμελιώνουν συνταξιοδοτικό δι−
καίωμα από την 1.1.2015 και εφεξής.
Η βασική σύνταξη καταβάλλεται από την ημερομηνία
συνταξιοδότησης από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα ή
το Δημόσιο. Στους ασφαλισμένους των οποίων η σύ−
νταξη, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Κεφαλαίου αυτού,
αποτελεί άθροισμα δύο τμημάτων, η βασική σύνταξη
υπολογίζεται αναλογικά, με βάση τα έτη ασφάλισης
από 1.1.2011 και εφεξής προς το συνολικό χρόνο ασφά−
λισης.
Το ποσό της βασικής σύνταξης μειώνεται για τους
συνταξιούχους λόγω γήρατος κατά 1/35 για κάθε χρόνο
που υπολείπεται των τριάντα πέντε (35) ετών διαμονής
στην Ελλάδα, μεταξύ του 15ου και του 65ου έτους της
ηλικίας. Το ποσό της βασικής σύνταξης μειώνεται στις
περιπτώσεις θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώμα−
τος σε μειωμένη σύνταξη λόγω γήρατος, σε μειωμένη
σύνταξη λόγω αναπηρίας, καθώς και στην περίπτωση
χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου. Η μείωση της βα−
σικής σύνταξης προκειμένου για τους ασφαλισμένους
που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη γήρατος, ανέρχεται
σε 1/200 για κάθε μήνα που υπολείπεται για τη συ−
μπλήρωση του ορίου ηλικίας πλήρους συνταξιοδότη−
σης. Για τους συνταξιούχους που λαμβάνουν μειωμένη
σύνταξη λόγω αναπηρίας με ποσοστό 67% έως και
79,99% χορηγείται το 75% της βασικής σύνταξης, και
με ποσοστό από 50% έως και 66,99% χορηγείται το
50% αυτής. Οι μειώσεις αυτές δεν έχουν εφαρμογή
σε όσους συνταξιοδοτούνται με τις διατάξεις του ν.
612/1977 (ΦΕΚ 164 Α΄), καθώς και για τα πρόσωπα του
τετάρτου εδαφίου της περίπτωσης α´ της παραγράφου
1 των άρθρων 1 και 26 του π.δ. 169/2007 (ΦΕΚ 210 Α΄).
Στις περιπτώσεις χορήγησης σύνταξης λόγω θανάτου,
2771 ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) 2781
ζ) Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρ−
θρου 144 του ν. 3655/2008 αντικαθίσταται ως εξής:
«Προκειμένου για συνταξιοδοτικά δικαιώματα που
θεμελιώνονται από 1.1.2011 απαιτείται η συμπλήρωση
του 52ου έτους, από 1.1.2012 του 55ου και από 1.1.2013
του 65ου έτους της ηλικίας.»
18. Το άρθρο 40 του ν. 2084/1992 (ΦΕΚ 165 Α΄) αντι−
καθίσταται ως εξής:
«1. Ως χρόνος ασφάλισης στους φορείς κοινωνικής
ασφάλισης και το Δημόσιο λογίζεται, πλην του χρόνου
πραγματικής ή προαιρετικής ασφάλισης: α) ο χρόνος
στρατιωτικής υπηρεσίας, β) ο χρόνος γονικής άδειας
ανατροφής παιδιών, γ) ο χρόνος επιδότησης λόγω
ασθένειας και μέχρι 300 ημέρες, ο χρόνος επιδότησης
τακτικής ανεργίας και μέχρι 300 ημέρες, δ) ο χρόνος
εκπαιδευτικής άδειας άνευ αποδοχών και μέχρι δύο (2)
έτη, ε) ο χρόνος σπουδών για την απόκτηση ενός μόνο
πτυχίου ανώτερης ή ανώτατης σχολής της ημεδαπής
ή της αλλοδαπής, καθώς και ο χρόνος σπουδών, μετά
τη συμπλήρωση του 17ου έτους της ηλικίας, σε μέσες
επαγγελματικές σχολές, ο οποίος είναι ίσος με τα κατά
το χρόνο αποφοίτησης επίσημα ακέραια χρόνια σπου−
δών της οικείας σχολής, στ) ο χρόνος ανεργίας, μετά
την υπαγωγή στην ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα
κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο, ζ) ο προβλεπόμενος
από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε. χρόνος απουσίας από την εργασία
λόγω κύησης και λοχείας, η) ο χρόνος απεργίας, θ) ο
πλασματικός χρόνος του άρθρου 141 του ν. 3655/2008
(ΦΕΚ 58 Α΄), που αναγνωρίζεται σύμφωνα με τις δια−
τάξεις αυτές και ανεξάρτητα του χρόνου γέννησης
των παιδιών και ι) ο χρόνος μαθητείας όπως ορίζεται
από τις ισχύουσες διατάξεις και μέχρι ένα (1) έτος, ια)
ο χρόνος αποδεδειγμένης άσκησης επαγγελματικής
δραστηριότητας πριν την εγγραφή στα μητρώα του
Ο.Α.Ε.Ε. και μέχρι πέντε (5) έτη εφόσον δεν είχαν πλη−
ρωθεί οι ασφαλιστικές εισφορές.
2. Η αναγνώριση και εξαγορά του χρόνου στρατιωτι−
κής υπηρεσίας γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.
1358/1983 (ΦΕΚ 60 Α΄) όπως ισχύουν κάθε φορά.
Στις περιπτώσεις που θεμελιώνεται συνταξιοδοτικό
δικαίωμα από 1.1.2011 μέχρι 31.12.2014 με βάση τις ισχύ−
ουσες διατάξεις, το ποσό για την εξαγορά του χρόνου
της στρατιωτικής θητείας στους Φορείς Κοινωνικής
Ασφάλισης μειώνεται κατά 30%. Για όσους θεμελιώ−
νουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα από 1.1.2015 και εφεξής
το ανωτέρω ποσό μειώνεται κατά 50%. Το καταβαλ−
λόμενο ποσό και στις δύο ανωτέρω περιπτώσεις δεν
μπορεί να είναι κατώτερο αυτού που προκύπτει με
βάση υπολογισμού το 25πλάσιο του ημερομισθίου του
ανειδίκευτου εργάτη.
Ο χρόνος γονικής άδειας ανατροφής παιδιών ανα−
γνωρίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 6
του ν. 1483/1984 (ΦΕΚ 153 Α΄), για θεμελίωση συντα−
ξιοδοτικού δικαιώματος όσο και για προσαύξηση του
ποσού της σύνταξης και εξαγοράζεται βάσει του ποσο−
στού εισφοράς ασφαλισμένου και εργοδότη, που ισχύει
για κάθε φορέα και του 25πλάσιου του ημερομίσθιου
ανειδίκευτου εργάτη, που ισχύει κατά τη χρονολογία
υποβολής της αίτησης αναγνώρισης.
Οι ημέρες επιδότησης λόγω ασθενείας, λόγω τακτι−
κής ανεργίας και ο προβλεπόμενος από την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.
χρόνος απουσίας από την εργασία λόγω κύησης και
λοχείας, συνυπολογίζονται για τη θεμελίωση συντα−
ξιοδοτικού δικαιώματος.
Ο χρόνος εκπαιδευτικής άδειας και ο χρόνος απερ−
γίας αναγνωρίζονται, με αίτηση του ενδιαφερομένου,
τόσο για θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος όσο
και για προσαύξηση του ποσού της σύνταξης και εξα−
γοράζεται βάσει του ποσοστού εισφοράς εργοδότη
και ασφαλισμένου του οικείου φορέα και των απο−
δοχών του ασφαλισμένου κατά το χρόνο υποβολής
της αίτησης, το ποσό δε της εξαγοράς βαρύνει τον
ασφαλισμένο. Η αίτηση υποβάλλεται στον ασφαλιστι−
κό οργανισμό που υπαγόταν ο ασφαλισμένος κατά
το χρόνο χορήγησης της εκπαιδευτικής άδειας ή της
απεργίας και συνοδεύεται από βεβαίωση του εργοδό−
τη που εκδόθηκε κατά τον ίδιο χρόνο, από την οποία
να προκύπτει ο λόγος χορήγησης και η διάρκεια της
άδειας ή της απεργίας.
Ο χρόνος φοίτησης σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές,
ο χρόνος σπουδών σε μέσες επαγγελματικές σχολές,
ο χρόνος μαθητείας, καθώς και ο χρόνος ανεργίας
αναγνωρίζονται, μετά από αίτηση του ασφαλισμένου,
για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος και την
προσαύξηση του ποσού της σύνταξης, με την καταβολή
για κάθε μήνα ποσού εξαγοράς υπολογιζόμενου με πο−
σοστό είκοσι τοις εκατό (20%) για τους φορείς κύριας
ασφάλισης και έξι τοις εκατό (6%) για τους φορείς
επικουρικής ασφάλισης επί του 25πλασίου του ΗΑΕ
που ισχύει κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Οι ασφαλιστικές εισφορές για τις κατά τα παραπά−
νω αναγνωρίσεις καταβάλλονται είτε εφάπαξ, εντός
τριμήνου από την κοινοποίηση της απόφασης οπότε
παρέχεται έκπτωση 15 % είτε σε μηνιαίες δόσεις, ίσες
με τους αναγνωριζόμενους μήνες. Η πρώτη δόση κα−
ταβάλλεται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα της
κοινοποίησης της απόφασης. Καθυστέρηση καταβολής
δόσης συνεπάγεται επιβάρυνσή της με τα εκάστοτε
προβλεπόμενα πρόσθετα τέλη.
Σε περίπτωση θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώ−
ματος ή προσαύξησης του ποσού της σύνταξης πριν
το χρόνο εξόφλησης της εισφοράς εξαγοράς, παρα−
κρατείται κάθε μήνα από τη σύνταξη και μέχρι την εξό−
φληση ποσό ίσο με το ¼ του ποσού της σύνταξης.
Ο πλασματικός χρόνος ασφάλισης του άρθρου 141
του ν. 3655/2008 (ΦΕΚ 58 Α΄), συνυπολογίζεται και για
τη συμπλήρωση του χρόνου συνταξιοδότησης λόγω
γήρατος, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου
10 του άρθρου αυτού, καθώς και των 4.500 ημερών ή
δεκαπέντε (15) ετών ασφάλισης.
Οι χρόνοι των περιπτώσεων γ΄ και ζ΄ συνυπολογί−
ζονται μόνο για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαι−
ώματος λόγω γήρατος και όχι για τον προσδιορισμό
του δικαιούμενου ποσού σύνταξης.
Ο χρόνος κατά τον οποίο ο ασφαλισμένος έλαβε
σύνταξη αναπηρίας συνυπολογίζεται για τη συμπλή−
ρωση των ελάχιστων προϋποθέσεων που απαιτούνται
για τη συνταξιοδότηση λόγω γήρατος.
Όσοι συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλι−
σης για συνταξιοδότηση λόγω γήρατος μέχρι 31.12.2010,
με προσμέτρηση χρόνων που προβλέπονται στο άρ−
θρο 40 του ν. 2084/1992, εφόσον η σχετική αίτηση
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ2782 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ)
αναγνώρισης υποβληθεί μέχρι 31.12.2013, ακολουθούν
τις κατά περίπτωση προϋποθέσεις συνταξιοδότησης,
που ισχύουν κατά το έτος 2010.
3. Οι αναγνωριζόμενοι χρόνοι συνυπολογίζονται για
τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, εφόσον
ο ασφαλισμένος έχει πραγματοποιήσει τουλάχιστον
3.600 ημέρες ή δώδεκα (12) έτη ασφάλισης.
Ο συνολικός χρόνος ο οποίος, με βάση τα ανωτέρω,
συνυπολογίζεται ή αναγνωρίζεται για τη θεμελίωση
συνταξιοδοτικού δικαιώματος, δεν μπορεί να υπερβεί
τα επτά (7) έτη.
Ειδικότερα, ο χρόνος αυτός καθορίζεται κατ’ ανώ−
τατο όριο:
α) σε τέσσερα (4) έτη για όσους θεμελιώνουν συντα−
ξιοδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2011,
β) σε πέντε (5) έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξι−
οδοτικό δικαίωμα εντός του έτους 2012,
γ) σε έξι (6) έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιοδο−
τικό δικαίωμα εντός του έτους 2013 και
δ) σε επτά (7) έτη για όσους θεμελιώνουν συνταξιο−
δοτικό δικαίωμα από 1.1.2014 και εφεξής.»
Η ισχύς της παραγράφου αυτής αρχίζει από 1.1.2011.
19. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου της παραγράφου
2 του άρθρου 155 του ν. 3528/2007 «Κύρωση του Κώδικα
Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλή−
λων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ.» (ΦΕΚ 26 Α΄) προστίθεται
εδάφιο ως εξής:
«Ο υπάλληλος με αίτησή του, που υποβάλλεται έξι
(6) μήνες πριν τη συμπλήρωση τριάντα πέντε (35) ετών
πραγματικής και συντάξιμης δημόσιας υπηρεσίας, κα−
θώς και του ορίου ηλικίας υποχρεωτικής αποχώρησης,
μπορεί να ζητήσει να παραμείνει στην υπηρεσία έως
τρία (3) επιπλέον έτη και έως τη συμπλήρωση κατ’
ανώτατο όριο του 65ού έτους της ηλικίας.»
Κατά την πρώτη εφαρμογή της διάταξης η αίτηση
γίνεται αποδεκτή εφόσον υποβληθεί εντός δεκαπέντε
(15) ημερών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού. Δυ−
νατότητα ασκήσεως του ανωτέρω δικαιώματος έχουν
και όσοι έχουν αυτοδικαίως απολυθεί από 1ης Ιουνίου
2010.
20. Διατάξεις Κανονισμών Εργασίας και Επιχειρη−
σιακών Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας που εφαρ−
μόζονται σε εργαζόμενους του ευρύτερου δημόσιου
τομέα, όπως αυτός ορίζεται από το ν.1256/1982 (ΦΕΚ
65 Α΄), και προβλέπουν αυτοδίκαιη και υποχρεωτική
απόλυση με τη συμπλήρωση είτε του οριζόμενου σε
αυτές χρόνου υπηρεσίας και ανεξαρτήτως ορίου ηλι−
κίας, είτε του ορίου ηλικίας που προβλέπεται από τις
ισχύουσες διατάξεις για συνταξιοδότηση λόγω γήρα−
τος, δεν εφαρμόζονται, εφόσον υποβληθεί από τον
εργαζόμενο αίτηση παραμονής στην υπηρεσία που
γίνεται υποχρεωτικά αποδεκτή από τον εργοδότη. Η
παραμονή δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη των τριών
(3) ετών εκτός και εάν δεν θεμελιώνεται δικαίωμα για
συνταξιοδότηση με πλήρη σύνταξη.
Άρθρο 11
Αναπροσαρμογή συντάξεων και ορίων ηλικίας
1. α) Από 1.1.2014 οι συντάξεις των Φορέων Κοινωνι−
κής Ασφάλισης, συμπεριλαμβανομένων των συντάξεων
του Δημοσίου αναπροσαρμόζονται κατ’ έτος με κοινή
απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας
και Κοινωνικής Ασφάλισης στη βάση συντελεστή που
διαμορφώνεται κατά 50% από τη μεταβολή του ΑΕΠ
και κατά 50% από τη μεταβολή του Δείκτη Τιμών Κα−
ταναλωτή του προηγούμενου έτους και δεν υπερβαίνει
την ετήσια μεταβολή του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή.
β) Οι διατάξεις της συνταξιοδοτικής νομοθεσίας του
Δημοσίου με τις οποίες προβλέπεται αναπροσαρμο−
γή ή αύξηση των συντάξεων, που καταβάλλονται από
αυτό, κατά τρόπο διαφορετικό από τον οριζόμενο με
τις διατάξεις της προηγούμενης περίπτωσης ή με βάση
τις ισχύουσες κάθε φορά μισθολογικές διατάξεις, κα−
ταργούνται από 1.1.2014.
2. Από την 1.1.2011 και ανά διετία η Εθνική Αναλογι−
στική Αρχή εκπονεί αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες
επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτι−
κής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αντικείμενο τη συνεχή
παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδο−
τικής δαπάνης. Με ειδικό νόμο ανακαθορίζονται οι συ−
ντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης
βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος. Το ύψος
των ανωτέρω δαπανών για τη βασική, την αναλογική
και την επικουρική σύνταξη, προβαλλόμενο έως το
έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο
αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με
έτος αναφοράς το 2009.
3. Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των ασφαλι−
σμένων των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης και
του Δημοσίου, ανεξαρτήτως χρόνου υπαγωγής στην
ασφάλιση, τα οποία προβλέπονται στο άρθρο 10 του
παρόντος νόμου και σε καταστατικές ή γενικές δι−
ατάξεις νόμων, ανακαθορίζονται κατά τη μεταβολή
του προσδόκιμου ζωής του πληθυσμού της χώρας,
με σημείο αναφοράς την ηλικία των 65 ετών. Η ισχύς
της παραγράφου αυτής αρχίζει από 1.1.2021 και κατά
την πρώτη εφαρμογή της, λαμβάνεται υπόψη η μετα−
βολή της δεκαετίας 2010 έως και 2020. Από 1.1.2024 τα
ανωτέρω όρια ανακαθορίζονται ανα τριετία. Η ανα−
προσαρμογή των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, γί−
νεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που εκδίδεται
κατά το τελευταίο έτος κάθε περιόδου με βάση τους
σχετικούς δείκτες που προσδιορίζονται από την Ελ−
ληνική Στατιστική Αρχή και την Eurostat και αφορούν
στην επόμενη περίοδο.
Άρθρο 12
Γενικοί όροι συνταξιοδότησης επιζώντος συζύγου
1. Ο επιζών σύζυγος δεν δικαιούται σύνταξη από
ασφαλιστικούς οργανισμούς κύριας ή επικουρικής
ασφάλισης, ή το Δημόσιο κατά περίπτωση, στις εξής
περιπτώσεις:
Α. Αν ο θάνατος του ασφαλισμένου συζύγου επήλθε
πριν από την πάροδο τριών (3) ετών από την τέλεση
του γάμου, εκτός αν:
α) Ο θάνατος οφείλεται σε ατύχημα, εργατικό ή
μη.
β) Κατά τη διάρκεια του γάμου γεννήθηκε, νομιμο−
ποιήθηκε, αναγνωρίσθηκε ή υιοθετήθηκε τέκνο.
γ) Η χήρα κατά το χρόνο του θανάτου τελούσε σε
κατάσταση εγκυμοσύνης, η οποία δεν διεκόπη και γεν−
νήθηκε ζων τέκνο.
ΑΔΑ: ΒΕΦΖ4691ΩΓ-7ΕΠ